دیود Diode قطعه‌ای الکترونیکی است که مانند ترانزیستور و آی سی از عناصر نیمه هادی ساخته شده است و به دلیل این که با ولتاژ و جریان تماس مستقیم دارد، بیشتر در معرض خرابی قرار  می‌گیرد.‌ دیود دو سر دارد که در یک جهت جریان الکتریکی را از خود عبور می‌دهد و در جهت دیگر مقاومت بالایی در برابر گذر جریان دارد. در این مقاله از سایت تکترونیکس به بررسی تست دیود با مولتی متر و تست دیود با اهم متر پرداخته‌ایم.

برای تست دیود با مولتی متر ابتدا باید روی حالت تست دیود، سلکتور مولتی متر را قرار دهید تا برای بایاس رو به جلو دیود باتری مولتی متر، ولتاژ کافی را فراهم کند. اگر دیود در بایاس مستقیم قرار گرفته باشد، پرآب سیاه (منفی) به کاتد و پرآب قرمز (مثبت) به آند متصل می‌شود و اگر دیود سالم باشد روی نمایشگر مولتی متر ولتاژی معادل 0.7 ولت مشاهده می‌شود.

اگر دیود به درستی کار کند و روی بایاس معکوس قرار گرفته باشد، دیود در مدار همانند یک کلید بسته عمل می‌کند و روی نمایشگر مولتی متر کلمه OL  نمایش داده می‌شود. هنگامی که دیود قطع شده باشد در دو شرایط بایاس معکوس و بایاس مستقیم یک نشان خارج از محدوده OL روی نمایشگر مولتی متر نمایش داده می‌شود.

اگر دیود شورت شده باشد تا دیود اتصال داخلی شده باشد روی نمایشگر مولتی متر برای هر دو شرایط بایاس معکوس و بایاس مستقیم ولتاژی معادل 0 ولت نمایش داده می‌شود. دو نکته مهم در رابطه با تست دیود وجود دارد. اولین نکته این است که باید از قطع بودن تغذیه برد قبل از تست دیود روی برد اطمینان داشته باشید. این روش تست دیود برای تست دیودهای سیگنال کوچک استفاده می‌شود. برای تست دیود خاص یا دیود پرقدرت به تجهیزات و تکنیک‌های اضافی نیاز است. 

برای تست کردن دیود با اهم متر باید سلکتور مولتی متر را روی حالت تست مقاومت (Ω) قرار دهید. در مرحله دوم باید به پایه‌های دیود پرآب‌ها را متصل کنید؛ سپس جای پرآب‌های اهم متر را تعویض کنید. اگر هیچ تغییری در اهم متر دیده نشد، نشان می‌دهد که دیود معیوب است؛ ولی اگر دیود سالم باشد اهم متر در یکی از دو حالت مقدار مشخصی را نشان می‌دهد.

برای تثبیت ولتاژ در مدارات الکترونیک از دیود زنر استفاده می‌شود. بر اساس ولتاژ، نام‌گذاری این نوع دیودها انجام می‌شود. از این رو نحوه تشخیص عیوب و شناخت عملکرد این نوع دیودها بسیار مهم است. برای تست کردن دیود زنر ابتدا باید یک مدار تست ولتاژ شکست دیود زنر را روی مدار آماده کنید. در مرحله بعد یک مقاومت را به صورت سری به دیود و سر دیگر را به باتری یا منبع تغذیه وصل کنید. در مرحله آخر به زمین مشترک ترمینال باقی‌مانده دیود زنر را متصل کنید و روی حالت تست ولتاژ dc مولتی متر را قرار دهید و موارد زیر را بررسی کنید:

پروب منفی و پروب مثبت مولتی متر را به ترتیب به آند (ترمینال منفی) و به کاتد ( ترمینال مثبت) متصل کنید.  در بایاس مستقیم دیود زنر در حدود 0.6 تا 0.7 ولت افت ولتاژ را نشان می‌دهد. اگر این افت ولتاژ به طور قابل توجهی کمتر یا بیشتر باشد، نشان می‌دهد که دیود زنر معیوب است.

در تست بایاس معکوس باید در بایاس معکوس دیود را قرار دهید؛ یک دیود زنر در بایاس معکوس باید افت ولتاژ ثابت آن به ولتاژ زنر نزدیک باشد.اگر دیود زنر معیوب باشد  ولتاژ اندازه‌گیری شده با مقدار ولتاژ زنر به طور قابل توجهی متفاوت است یا اصلا افت ولتاژی وجود ندارد.

باتری یا منبع تغذیه را تنظیم کنید و به تدریج ولتاژ دیود را افزایش دهید. در مرحله دوم با استفاده از ولت‌متر ولتاژ دیود زنر را کنترل کنید. هنگامی که درجه‌بندی ولتاژ به درجه‌بندی ولتاژ زنر رسید، دیود زنر شروع به هدایت می‌کند و عدد ولتاژ باید به عدد ولتاژ زنر نزدیک باشد. اگر دیود معیوب شده باشد و سوخته باشد، ولتاژ زنر تثبیت نمی‌شود.‌ برای تشخیص ولتاژ دیود زنر سوخته در مدار این روش بهترین گزینه است. 

دیود پل‌ دو پایه خروجی منفی و مثبت و دو پایه ورودی متناوب دارد و از نوع پیشرفته یکسو‌سازی‌های تمام موج‌ها است. ولتاژ متناوب را پایه‌های ورودی دریافت می‌کند و برای یکسو‌سازی پایه‌های خروجی سیگنال تمام موج را به مدار انتقال می‌دهد. در تک فاز آمپر پایین و سه فاز آمپر بالا نمونه‌های مختلف دیود پل کاربرد دارند. انواع دیود پل در شکل‌های smd، چهارگوش فلزی، شانه‌ای و گرد ساخته می‌شوند. برای تست پل دیود ساده‌ترین روش روی برد است. ولتاژ خروجی دیود پل را با مولتی متر اندازه‌گیری می‌کنیم و اگر بالای 220 ولت ولتاژ متناوب باشد، نشان می‌دهد که دیود پل سالم است.

مدارهای فرکانس بالا مانند مدارهای سوئیچینگ و سیستم‌های رادیویی به قطعاتی که سرعت عمل بالایی دارند، نیاز دارند‌. به همین دلیل در سیستم‌های فرکانس بالا از دیودهای شاتکی که قطع و وصل شدن آن‌ها با سرعت بالایی انجام می‌شود، استفاده خواهد شد. خرابی دیود شاتکی نسبت به دیودهای سیلیکونی کمتر است و این به دلیل ولتاژ کار پایین آن‌ها است.  دیود معمولی و دیود شاتکی ولتاژ شکست آن‌ها به ترتیب 0.7 ولت و 0.2 ولت است. در این جا توجه داشته باشید که بایاس مستقیم در دیودهای معمولی و تست دیود شاتکی به ترتیب 0.7 ولت و 0.3 ولت است.

برای تست کردن دیود گیرنده مادون قرمز با مولتی متر ابتدا باید روی حالت تست دیود سلکتور مولتی متر را قرار دهید تا برای بایاس معکوس دیود و بایاس رو به جلو مولتی متر ولتاژ کافی را فراهم کند‌. برای قرار دادن دیود در بایاس مستقیم باید پرآپ سیاه (منفی) و پرآب قرمز (مثبت) را به ترتیب به کاتد و آند متصل کنید. اگر روی نمایشگر مولتی متر ولتاژی معادل 0.7 ولت نمایش داده شود، نشان می‌دهد که دیود سالم است. در این حالت اگر به فرستنده به دوربین نگاه کنید باید روشن باشد.

برای قرار دادن دیود در بایاس معکوس باید پرآب‌ها را جابه‌جا کنید و اگر به درستی کار کند روی نمایشگر مولتی متر کلمه OL نمایش داده می‌شود. در ادامه به یک کنترل با فرستنده مادون قرمز برای تست دیود گیرنده مادون قرمز نیاز دارید و مشاهده می‌کنید هنگامی که به پایه‌ مثبت گیرنده و به پایه منفی گیرنده پرآب سیاه مولتی متر و پرآب قرمز مولتی متر را متصل کرده‌اید‌، عبارت OL روی نمایشگر مولتی متر نمایان می‌شود. اگر دقیقا روبروی گیرنده کنترل‌ فرستنده مادون قرمز را قرار دهید و یکی از دکمه‌های کنترل را فشار دهید به جای عبارت OL یک عدد نمایش داده می‌شود. که این نشان دهنده موفق بودن تست دیود گیرنده مادون قرمز است. 

دیود زنر یکی از کاربردهای که دارد، این است که در دینام خودرو استفاده می‌شود. موج الکتریکی متناوب که دینام خودرو تولید می‌کند را تبدیل به ولتاژ dc می‌کند و باعث شارژ شدن باتری خودرو می‌شود و اگر دیود خراب شود، سیستم شارژ باتری از کار می‌افتد. با استفاده از مولتی متر می‌توانید دیود دینام خودرو را تست کنید و از خراب بودن و سالم بودن آن اطلاع پیدا کنید.

برای تست دینام خودرو باید موتور خودرو را خاموش و باتری را جدا کنید تا از برق گرفتگی تصادفی جلوگیری شود‌‌. از بدنه موتور باید دینام را باز کنید و درون دینام را نزدیک اتصالات سیم‌کشی و پشت دینام شناسایی کنید. در مرحله بعد به آند دیود و کاتد دیود به ترتیب پرآب مثبت و پرآب منفی را متصل کنید. اگر در بایاس مستقیم دیود قرار داشته باشد و دیود سالم باشد روی نمایشگر مولتی متر ولتاژی معادل 0.7 ولت مشاهده می‌شود. در بایاس معکوس روی نمایشگر مولتی متر کلمه OL نمایش داده می‌شود. اگر دیود دینام خراب باشد در هر دو جهت مقدار زیر یک اهم مشاهده می‌شود یا این که مقادیر مورد انتظار به طور قابل توجهی منحرف می‌شود.

برای تست کردن پل دیود دستگاه جوش باید ابتدا از برق دستگاه جوش را جدا کنید؛ سپس با مولتی متر تست‌های زیر را انجام دهید.

مولتی متر را روی اهم متر یا حالت مقاومت قرار دهید. در مرحله دوم روی پایه‌های پل دیود پرآب‌های مولتی متر را قرار دهید. به طوری که پرآب منفی و پرآب مثبت به ترتیب روی ترمینال منفی و ترمینال مثبت قرار بگیرد و اگر دیود سالم باشد در مدار باز و در جهت مخالف مولتی متر (مقاومت بی‌نهایت) و مقدار مقاومت کم (چند اهم) در یک جهت را نمایش می‌دهد. 

روی پایانه‌های پل دیود پرآب‌های مولتی‌ متر را به حالت معکوس قرار دهید. اکنون مولتی متر یک مقاومت بی‌نهایت (یک مدار باز) را نمایش می‌دهد که این تایید می‌کند که در جهت معکوس دیودها مسدود می‌شوند.

 

دیود Diode قطعه‌ای الکترونیکی است که از عناصر نیمه هادی ساخته شده است و به دلیل تماس مستقیمی که با جریان و ولتاژ دارد، بیشتر در معرض خرابی قرار می‌گیرد. در این مقاله به بررسی انواع تست دیود با مولتی متر و اهم متر مانند تست دیود زنر، تست دیود شاتکی، تست دیود پل، تست دیود گیرنده مادون قرمز، تست دیود گیرنده مادون قرمز و تست پل دیود دستگاه جوش پرداخته‌ایم. مجموعه تکترونیکس انواع دیود و وسایل لازم برای تست آن‌ها را در اختیار مشتریان سراسر کشور قرار می‌دهد.