اگر برای انجام یک فرایند الکتریکی به وجود هویه نیاز پیدا کنید، کم کم به این نتیجه می رسید که تمام هویه ها نمی توانند برای انجام همه عملیات ها مفید باشند. بدیهی است که این وسیله نیز دارای چندین نمونه است که هر یک دارای ویژگی های خاصی هستند. اگر می خواهید با انواع هویه آشنا شوید و کارایی و ویژگی هر کدام را بدانید، در ادامه این محتوا همراه ما باشید.

بر اساس بررسی های انجام شده، افراد می توانند با کمک انواع هویه برقی، قطعات کوچک و بزرگ الکتریکی را در مدار به هم متصل کنند. انواع هویه معمولا دارای یک سری یا نوک، بدنه و دسته هستند. حرارت در بخش مرکزی سازه ایجاد شده و کم کم به سمت سری وسیله هدایت می شود. اگر اپراتور قصد داشته باشد یک جزو از مدار را جدا کند، قلع روی آن را با حرارت ایجاد شده از سمت هویه ذوب می کند. بدین صورت اتصال ایجاد شده از هم گسسته می شود. اما اگر نیت فرد ایجاد یک اتصال جدید باشد، می تواند با کنار هم قرار دادن دو عضو و ریختن خمیر قلع، آنها را مجددا حرارت داده و با سرد شدن خمیر، آنها را به هم جوش دهد. پس کارایی اصلی انواع هویه برقی در به هم جوش دادن اقلام الکتریکی و رسانا در مدار خلاصه می شود.

حال که با چیستی انواع هویه آشنا شدید،‌ بهتر است درباره کارایی آن نیز بیشتر بدانید. قطع و وصل کردن یک اتصال در مدار یک کاربرد کلی است. غافل از اینکه همین عملیات به ظاهر ساده می تواند در بسیاری از فرآیندهای خدماتی و تولیدی نقش داشته باشد. اگر قصد تعمیرات موبایل،‌ کامپیوتر، تلویزیون و … وسایل این چنینی را داشته باشید حتما به وجود انواع هویه نیاز پیدا می کنید. افزون بر این کالای نام برده می تواند در ساخت اقلام الکتریکی، لوله کشی، اتصال دادن لوله های وکیوم، تولید جواهرات، تعمیرات خودرو و … نقش داشته باشد. در کل کارایی انواع هویه برقی یکسان است و در اتصال دادن وسایل مختلف به یکدیگر خلاصه می شود. اما حوزه کاری آنها متفاوت است. مثلا از هویه های بزرگ برای اتصال دادن قطعات عظیم خودرو،‌ و از هویه های کوچک برای تعمیر برد موبایل استفاده می کنند.

منبع تغذیه،‌ مهم ترین عاملی است که می تواند این وسیله را دچار چندین دسته بندی کند. در اینجا منظور از منبع، همان حرارتی است که با کمک یک انرژی تولید می شود. هویه از این لحاظ به دو گروه الکتریکی و غیر الکتریکی تقسیم می شود. در هویه های الکتریکی، هیتر سیمی، هیتر سرامیکی یا خود نوک هویه، منبع تولید انرژی گرمایی می باشد. در هویه های قلمی ، منبع تولید گرما هیتر سیمی است. در هویه های سرامیکی، منبع گرما، هیتر سرامیکی است.

در هویه های ترانسی، منبع گرما از خود نوک هویه تأمین می شود. جریان تأمین شده از سیم پیچ ثانویۀ ترانس، از نوک هویه عبور می کند و این جریان، باعث بالا رفتن حرارت نوک هویه می شود. بنابراین خود نوک هویه، نقش هیتر را ایفا می کند. در هویه های غیر الکتریکی، منبع گرما شعلۀ آتش می باشد که شعلۀ آتش می تواند روی خود هویه قرار بگیرد و یا از منبع دیگری مانند چراغ پریموس یا کوره تأمین شود. 

در هویۀ گازی، در قسمتی نزدیک به نوک هویه، سر شعلۀ کوچکی وجود دارد که کارایی آن مانند فندک عمل می کند. حرارت حاصل از سوختن گاز به نوک هویه انتقال می یابد و آن را گرم می کند. در هویه های چکشی غیر الکتریکی، منبع تولید حرارت، کوره یا چراغ است. در ادامه لیستی از انواع هویه برقی و غیر برقی را به همراه کارایی شان درج می کنیم.

از بهترین و مهمترین انواع هویه برای مونتاژ و لحیم کاری، هویه های قلمی می باشند. هویه قلمی همانطور که از نامش پیداست به نوع متداول هویه که شکل قلم دارد، گفته میشود. این هویه ها، الکتریکی هستند و هیتر آنها می تواند سیمی یا سرامیکی باشد. نوع اتصال نوک آنها به هیتر نیز می تواند موارد 1 و 2 و 4 باشد. در توان های حرارتی مختلف وجود دارند و برخی از آنها نیز قابلیت تنظیم توان حرارتی را دارند. بیشتر این هویه ها با برق شهر کار می کنند یا به صورت هویه هیتر هستند و قابلیت حمل کردن را ندارند. 

منبع انرژی برخی دیگر از آنها آداپتور DC می باشد و در صورتی که بتوان آنها را به باتری متصل کرد (مانند باتری خودرو)، قابل حمل خواهند بود. سرعت گرم شدن آنها نسبت به انواع گازی و ترانسی پایین تر است. این هویه ها در دو نوع AC و DC موجود می باشند. اما نوع AC آنها که با برق شهر کار می کند از انواع دیگر آن متداول تر است. این هویه ها می توانند قابلیت های دیگری مانند نشان دادن دما، LED روشنایی و غیره هم داشته باشند. هویه های قلمی برای کاربردهای عمومی و از مهمترین انواع هویه برای لحیم کاری قطعات الکترونیکی می باشند.

در هویه های ترانسی که به آنها Transformer soldering iron نیز گفته می شود، یک ترانس وجود دارد که برق شهر به سیم پیچ اولیۀ آن وصل می شود. سیم پیچ ثانویۀ این ترانس به نوک هویه متصل می شود. با توجه به این که سیم پیچ ثانویۀ این هویه ها تعداد دور کم و ضخامت زیادی دارد، جریان بالایی را تأمین می کند.

در این هویه ها، جریان از نوک هویه عبور می کند و آن را داغ می کند. در حقیقت خود نوک، هیتر هویه می باشد. با توجه به این که روی سیم پیچ ثانویۀ ترانس، مقاومت خیلی کمی قرار گرفته است، روشن بودن دائم آن موجب سوختن ترانس می شود. به همین دلیل تنها در زمان لحیم کاری لازم است برق آن وصل باشد. به همین منظور، این هویه ها یک سوییچ مانند ماشه دارند که برق آن را قطع و وصل می کند. از دیگر ویژگی های هویه های ترانسی شامل موارد زیر می شود:

هویه های گازی، از انواع هویه های غیر الکتریکی هستند. منبع گرمای هویه های گازی، شعلۀ آتشی است که پشت نوک هویه قرار دارد. به  لحاظ تامین گاز، دو نوع هویۀ گازی وجود دارد. در نوع اول، مخزن گاز روی خود هویه قرار گرفته است. در نوع دوم نیز مخزن با شلنگ به هویه وصل می گردد. اما در اکثر اوقات وقتی می گوییم هویه گازی، منظور هویه های گازی نوع اول است. توان حرارتی این هویه ها متناسب با شدت و حجم شعلۀ آنها متغیر است و معمولاً توان حرارتی آنها بالاتر از هویه های قلمی است. 

این هویه ها قابلیت حمل را دارند و می توان در صورت عدم دسترسی به منابع انرژی از آنها استفاده نمود. سرعت داغ شدن این هویه ها از هویه های ترانسی پایین تر و از هویه های قلمی بالاتر است. به لحاظ شکل ظاهری نیز در هر دو نوع قلمی و تفنگی وجود دارند. برخی از انواع هویه های گازی دارای جرقه زن هستند و برخی دیگر فاقد جرقه زن می باشند و باید با شعلۀ آتش روشن شوند. کاربرد هویه های گازی، ذوب و لحیم کاری سطوحی است که نیاز به توان حرارتی نسبتاً بالا دارند. همچنین بیشتر کاربرد آنها زمانی است که انواع هویه الکتریکی در دسترس نباشد.

هویه چکشی

سایر نمونه‌ های هویه

 

 

هویه باتری خور

هویه یو اس بی

هویه پنسی

هویه چاقویی

هویه تفنگی

 

 

هویه تنظیم کننده دما 

هویه رومیزی

انواع هویه از لحاظ نوک

سوالات متداول 

1- کدام نوع از انواع هویه برقی برای استفاده کارآموزان مناسب تر است؟

2- چرا نمی توان از هر هویه ای برای انجام اتصالات‌ مختلف استفاده کرد؟

3- کدام یک از انواع هویه برقی برای تعمیرات موبایل مناسب تر است؟